Abstract
Nowadays, inequality in income distribution is one of the major problems. In economic development, it is expected that the income should be equally distributed. But income is not evenly distributed without any other external policy intervention. Therefore, governments intervene in income distribution through financial policy via taxes. Direct taxes are fairer taxes because they are charged according to the income level of individuals. However, the share of direct taxes in total tax revenues is lower than the share of indirect taxes in Turkey. The purpose of this study is to explain how income distribution is affected by the change in taxes. To see the result of this effect, the relationship between the taxes and Gini coefficient is analyzed by performing ADRL boundary test method. Turkey’s data between the 1980-2018 periods is used to indicate how the change in the ratio of various taxes and total tax revenue to GDP affects the Gini coefficient. The result of this study, an increase in tax on goods and services %GDP causes an increase in the Gini index in the short-term and reducing effect in the long period. A rise in tax revenue %GDP decreases the Gini index in the short run and increases the Gini index in the long-term. Lastly, an increase in tax on corporate profits %GDP deteriorates income distribution in the long run.

Key words: Income distribution, tax, gini coefficient, public finance. JEL Codes: H20, E62, C22.

---

Türkiye'de Vergi Politikalarının Gelir Dağılımına Etkisi: 1980-2018

Ozet
Günümüzde gelir dağılımındaki eşitsizlik en büyük sorunlardan biridir. Özellikle ülkemizde bu konu arka plana atılmıştır. Toplumun barış ve huzur içinde yaşaması için gelirin eşit olarak dağıtılması gerekir. Ancak gelir, başka herhangi bir dış güç müdahalesi olmadan eşit olarak dağılmaz. Bu nedenle devletler vergiler aracılığıyla gelir dağılımına müdahale etmektedir. Doğrudan vergiler, bireylerin gelir düzeyine göre tahsil edildiğinden daha adil vergilerdir. Fakat, Türkiye’de doğrudan vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payı, dolaylı vergilerin payından daha düşüktür. Bu çalışmanın amacı, vergilerdeki değişikliğin gelir dağılımının nasıl etkilendiğini göstermektir. Doğrudan vergilerdeki artışın gelir dağılımı üzerinde olumlu bir etkisi var mı? Bu etkinin sonucunu görmek için vergiler ile Gini katsayısı arasındaki ilişki ADRL sınır testi yöntemi ile incelenmiştir. Çeşitli vergilerin ve toplam vergi gelirinin GSYİH’a oranındaki değişimin Gini katsayısını nasıl etkilediğini göstermek için Türkiye’nin 1980-2018 dönemine ait verileri kullanılmıştır. Bu çalışmanın sonucunda, mal ve hizmet vergilerinin GSYİH’a oranındaki artışı kısa vadede Gini endeksinde artışa, uzun vadede ise azaltıcı etkiye sebep olmuştur. Vergi gelirinin GSYİH’a oranındaki artışı ise kısa vadede Gini endeksini düşürürken ve uzun vade Gini endeksini artırmıştır. Son olarak, kurumlar vergisinin GSYİH’a oranındaki artış uzun vadede gelir dağılımını bozmuştur.

Anahtar Kelimeler: Gelir dağılımı, vergi, gini katsayısı, kamu maliyesi. JEL Kodları: H20, E62, C22.