Abstract
The discrepancies in the development levels among countries stem from plentiful factors such as unfair distribution of income, inqualities in the access of education, health and technology as well as exposure to violence and gender inequalities. All of these factors distrupt social cohesion and interdependence and raise concerns over the efficiency of institutions and their policies which have a key role in achieving sustainable development. In conjuction with this aim, in this study it is endeavored to analyse the effect of fiscal policy tools and selected macroeconomic indicators like inflation, fixed capital investment ratio and economic growth on human development index encompassing health, education and standart of living dimensions in 34 OECD countries for the period 2000-2018. The analyses are realized with respect to development level of countires in OECD. Since cross sectional dependence, autocorrelation ad hetereskodacity problem are encountered during the analysis, Driscoll-Kraay panel data analysis is realized which is recommended in the literature. According to the outputs of the analyses, government expenditure as a proxy for expansionary fiscal policy affects the human development index positively for all groups of countries. On the other hand, public dept and budget balance have a posive effect, consumer price index has a negative effect on indices for solely developed countries and developed countires-G7. It is also deducted that economic growth deemed as a backbone for sustainable development has no statisticaly significant impact on human development index for all three group of countries.

Key words: Human Devleopment Index, Fiscal Policy, Social Development, Inflation, Driscoll-Kray. JEL codes: C33, E22, E31.

---

Maliye Politikası ve Seçilmiş Makroekonomik Göstergelerin İnsani Gelişmişlik Endeksi Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Uygulaması

Ozet
Ülkelerdeki kalkınmışlık seviyesindeki farklılık; sadece gelirdeki eşitsizlikten kaynaklanmamakta; eğitim, sağlık, teknolojiye erişim, şiddet, cinsiyet eşitsizliği ve ekonomik ya da sosyal şoklara maruz kalma gibi çok boyutlu faktörlerden de etkilenmektedir. Bu faktörlerde yaşanan eşitsizlik toplumsal birlik ve dayanışmaya zarar vemekte, ülkelerdeki kurumların ve uygulanan politikaların da kalitelerini sorgulanır duruma gelmesine ve sürdürülebilir kalkınma hedefinin de asla ulaşılamamasını beraberinde getirmektedir. Bu çalışmada, 34 OECD ülkesinin 2000-2018 yılları arasında maliye politikası ve diğer makroeokonomik göstergelerinin sağlık, eğitim ve yaşam standardı boyutlarını bünyesinde barındıran insani gelişmişlik endeksi üzerinde etkileri ülkelerin gelişmişlik düzeylerine göre incelenmiştir. Modelde yatay kesit bağımlılığı, otokorelasyon ve değişen varyans problemleri saptandığından literatürde tavsiye edilen Driscoll-Kraay panel veri analizi modeli uygulanmıştır. Analiz sonuçlarına göre her üç ülke grubunda da genişleyici maliye politikası unsurlarından kamu harcaması değişkeni insani gelişmişlik endeksini pozitif etkilerken; sadece iki gelişmiş ülke grubunda kamu borcu ve mali disiplin göstergelerinden bütçe dengesi insani gelişmişlik endeksini pozitif, enflasyon oranını da negatif etkilemektedir. Kalkınmanın lokomotifi olarak görülen büyümenin hiçbir ülke grubunda endeks üzerinde anlamlı bir etkisi bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler: İnsani Gelişmişlik Endeksi, Maliye Politikası, Sosyal Kalkınma, Enflasyon, Driscoll-Kray. JEL Sınıflaması: C33, E22, E31.