Abstract
Banking sector, as in many countries, has the largest share in the financial market in Turkey. Increasing competition conditions has forced banks to work more effectively, especially after the liberalization process in the 1980’s. Within this framework, the aim of this dissertation is to investigate the cost and profit efficiency of the commercial banks operating in Turkey. The dissertation is organized as follows. Firstly, the concept of efficiency is clarified and then the efficiency measurement methods are introduced. Secondly, the historical development of the Turkish banking sector, to related years, are presented. Finally, in the framework of the intermediation approach, panel data belonging to 32 commercial banks operating between the years 2003–2007 is used and the efficiency scores of banks are calculated by estimating the stochastic translog cost and profit functions. The main reason for choosing this period is the studies about this period are not enough and external shocks like crises didn’t occur after the transition to inflation accounting since 2003. As a result of the study, it is evident that the small-scale and foreign banks in the Turkish banking sector operate more efficient than other banks in terms of both profit and cost. Especially, the low efficiency level of state banks is associated with the size of banks and managerial skills.

Key words: Turkish Banking Sector, X-Efficiency, allocative efficiency, cost efficiency, profit efficiency, stochastic frontier aproach. JEL Classificaton: D24, D53, D61.

---

TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜ İÇİN BİR ETKİNLİK ANALİZİ: 2003-2007

Ozet
Birçok ülkede olduğu gibi, bankacılık sektörü, Türkiye’de de finans piyasaları içerisinde en büyük paya sahiptir. Özellikle dışa açılma sürecinin ardından artan rekabet koşulları, bankaları daha etkin çalışmaya zorlamıştır. Bu çalışmanın amacı, Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren ticari bankaların maliyet ve kâr etkinliklerini araştırmaktır. Bu çerçevede öncelikle etkinlik kavramı üzerinde durulmuş ve ardından etkinlik ölçüm yöntemleri tanıtılmıştır. Türk bankacılık sektörünün ilgili dönem içerisindeki gelişimi incelendikten sonra, aracılık yaklaşımı ile 2003–2007 yılları arasında faaliyet gösteren 32 ticaret bankasına ait panel veriler kullanılmış ve stokastik translog maliyet ve kâr denklemleri tahmin edilerek bankaların etkinlik skorları hesaplanmıştır. Bu dönemin seçilmesinin temel nedeni, 2003 yılından itibaren enflasyon muhasebesine geçilmesinin ardından, ilgili dönemi ele alan çalışmaların yeterince olmaması ve dönem içerisinde kriz gibi şokların yaşanmamasıdır. Bu çerçevede dışsal şoklardan arındırılan bu dönemin, bankaların etkinlik düzeylerini ortaya çıkarmak açısından daha sağlıklı sonuçlar vereceği düşünülmektedir. Çalışma sonucunda, sektördeki küçük ve yabancı bankaların hem kâr hem de maliyet açısından diğer bankalara göre daha etkin çalıştıkları görülmüştür. Özellikle kamu bankalarının etkinlik düzeylerinin düşük olması, banka büyüklüğü ve yönetimsel beceri ile ilişkilendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Türk bankacılık sektörü, X-etkinlik, dağılım etkinliği, maliyet etkinliği, ölçek ekonomileri, kâr etkinliği, stokastik sınır yaklaşımı. JEL Sınıflandırması: D24, D53, D61.