Abstract
Home ownership rate has been declining steadily since 2004. This decrease is remarkable during a period when the construction sector is growing and that growth is reflected to the house sales. In this study, the reasons behind the decline in the home ownership rate are examined with descriptive statistics and econometric analysis using data from Household Budget Survey. The results show that the probability of home ownership of households is positively related to income level and age and negatively related to price-income ratio, price-rent ratio as well as female household head. On the other hand, when the responsiveness of home ownership to interest rate is analyzed by group of income levels of households, it is observed that households in the upper income level quintile are more responsive to interest rates than those in the lower income level quintile. This indicates that some of the house purchases may be made by the upper income level group for investment purposes and that households in low-middle income level quintiles are not sensitive to interest rates. In other words, the surge observed in house sales in recent years cannot be observed in home ownership rates. Therefore, it is believed that policies such as increasing the income assurance and public housing projects where the down payment and monthly payments are kept low, will be beneficial in order to increase the home ownership of low and middle income groups of households.

Key words: Home ownership, Household Budget Survey, probit, housing sector, household income distribution. JEL Codes: C21, D12, R21, R31.

---

Türkiye'de Hanehalkı Ev Sahipliğinin Gelişimi

Ozet
Ev sahipliği oranı 2004 yılından bu yana giderek düşmektedir. İnşaat sektörünün büyüdüğü ve söz konusu artışın konut satışlarına yansıdığı bir dönemde ev sahipliği oranındaki düşüş dikkat çekicidir. Bu çalışmada, ev sahipliği oranındaki düşüşün ardındaki nedenler Hanehalkı Bütçe Anketi verilerinin kullanıldığı betimsel istatistikler ve ekonometrik analizlerle irdelenmektedir. Sonuçlar hanehalkı ev sahipliği olasılığının, gelir düzeyi ve yaş ile pozitif; fiyat-gelir oranı, fiyat-kira oranı gibi göreli fiyat göstergeleri ve hane reisinin kadın olması ile negatif yönlü bir ilişki içerisinde olduğuna işaret etmektedir. Ancak, ev sahipliğinin faiz oranlarına duyarlılığı gelir seviyelerine göre incelendiğinde, üst gelir dilimlerinde yer alan hanelerin alt gelir dilimindeki hanelere göre faiz oranlarına daha duyarlı olduğu görülmektedir. Bu durum, konut alımlarının bir kısmının üst gelir grubu tarafından yatırım amacıyla yapılıyor olabileceğine; düşük-orta gelir dilimlerinde yer alan hanelerin ise faiz oranlarına beklendiği kadar duyarlı olmadığına işaret etmektedir. Diğer bir deyişle, konut satışlarında son yıllarda gözlenen artış, ev sahipliği oranlarında gözlenememektedir. Dolayısıyla, düşük ve orta gelir gruplarının ev sahipliğinin artması için kamu tarafından desteklenen, peşinatın ve aylık ödemelerin düşük tutulduğu toplu konut uygulamaları ile gelir güvencesinin artırılması gibi uygulamaların faydalı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Ev sahipliği, Hanehalkı Bütçe Anketi, probit, konut sektörü, hanehalkı gelir dağılımı. JEL Kodları: C21, D12, R21, R31.